Αλήθειες και ψέματα για τις καθαρίστριες του υπουργείου Οικονομικών

Της Ντίνας Ιωακειμίδου
 

Ενάμισι εκατομμύριο άνεργοι. Και 595 καθαρίστριες, που αναγορεύονται σε σύμβολο ανυπακοής και αντίστασης μιας αποδεκατισμένης κοινωνίας. Οι «αόρατες» που εδώ και ένα χρόνο έγιναν κάτι περισσότερο από ορατές, ενοχλητικές και επικίνδυνες...

Τι θα συμβεί αν ποτέ και οι υπόλοιποι άνεργοι και εργαζόμε­νοι διεκδικήσουν τη χαμένη αξιοπρέπεια και αυτοεκτίμησή τους, όπως οι καθαρίστριες του υπουργείου Οικονομι­κών; Η κυβέρνηση απαντά ανασύροντας τη συνήθη εργαλειοθήκη: καταστολή, ξυλοδαρμούς, μηνύσεις, κλήσεις στη ΓΑΔΑ, διασυρμό, μυθεύματα, μονταζιέρες, ενεργοποίηση του κοινωνικού αυτοματισμού. «Είναι ύβρις να ασχολούμαστε με τις καθαρίστριες όταν υπάρ­χουν 1,5 εκατομμύριο άνεργοι» δήλωσε οργισμένη η κ. Σοφία Βούλτεψη επιτυγχάνοντας παράλληλα ένα εντυπωσιακό αυτογκόλ. «Για τις καθαρίστριες του Mega θα έδινε συναυλία η κ. Αλεξίου;» συμπλήρωσε ο Άδωνις Γεωργιάδης. «Έχουμε ορκιστεί ότι θα πάρουμε τη ζωή μας πίσω» μου λέει η Ευαγγελία, μία από τις αγωνιζόμενες καθαρίστριες του υπουργείου Οικονομικών. «Και πες σε αυτή την κυρία Βούλτεψη ότι είμαστε στο δρόμο και για το 1,5 εκατ. ανέργους. Είμαστε αλληλέγγυες σε όλους τους απολυμένους, όπως και στις δύστυχες γυναίκες των ιδιωτικών συνεργείων, που εργάζονται με λιγότερα από δύο ευρώ την ώρα, σε αυτό τον εργασιακό μεσαίωνα». «Γιατί για όλα κατηγορούμαστε εμείς;» ρωτάει η Άννα-Μαρία. Είναι μεσημέρι και η ζέστη αφόρητη εκεί στη σκηνή τους, στην Καραγιώργη Σερβίας. Κόσμος περνάει και σταματά για να τις συγχαρεί: «Δυνατά, κορίτσια, μη λυγίσετε σε αυτούς τους αλήτες». Πώς αντέχουν ένα χρόνο στο δρόμο; Πώς αντέχουν τόσο καιρό στη σκηνή;

Η Βάσω είναι μια μικροκαμωμένη γυναίκα με προβλήματα υγείας. «Να είναι καλά ία κορίτσια. Με γλίτωσαν από την κατάθλι­ψη. Ανάκτησα τον αυτοσεβασμό μου χάρη σ' αυτό τον αγώνα» μου λέει. Οι ειδικές δυνάμεις την έστειλαν στο νοσοκομείο για δεύτερη φορά. Παράλληλα της έστειλαν και μια μήνυση για επίθεση και τραυματισμό ενός ογκώδους άντρα των δυνάμεων καταστολής. Τότε της είπαν: «Εσύ θα πληρώσεις για τη διαθεσιμότητα στην οποία τέθηκε ο συνάδελφος μας». Ναι, ο συνάδελφος με την περιβόητη πισώπλατη μπουνιά στη Φωτεινή.

Η Κωνσταντίνα έχει δεμένο το πόδι από επίθεση των ΜΑΤ. Θα χρειαστεί πιθανότατα εγχείριση. Τη βρήκαμε στο σπίτι της το οποίο θα της το αρπάξουν λίαν συντόμως οι τράπεζες. Είναι 60 χρονών και μικροκαμωμένη. Η διαθεσιμότητα τη βρήκε ένα χρόνο πριν από τη συνταξιοδότηση της. «Δεν φοβάμαι πια το ξύλο, το συνήθισα» λέει με απόλυτη φυσικότητα. «Όταν με χτύπησαν, δεν άφηναν ούτε το ασθενοφόρο να περάσει». Βιάζεται να γίνει καλά για να επιστρέψει στη σκηνή και, όπως λέει, αυτό που την πληγώνει περισσότερο είναι οι χυδαίες βρισιές που εκστομίζουν τα ΜΑΤ εναντίον τους. Τα παιδάκια αυτά σε γυναίκες 50 και 60 χρονών.

«Μανάδες ηρωίδες!» έγραφε πριν λίγο καιρό ο Αρχιμανδρίτης Βασίλειος Βαρβέλης. «Σε αυτές τις μανάδες σήκωσε το χέρι του ο φα­σισμός. Αυτές τις μανάδες χτύπησαν οι μπράβοι των 500 ευρώ. Αντί να φιλήσουν το χέρι τους, τις έστειλαν στο νοσοκομείο... Αυτοί που πάντα υπηρετούν την εκάστοτε εξουσία πιστά... σε όλα αυτά τα ανθρωπάρια με τους γυμνασμένους μύες και το ελάχιστο μυαλό... γυρίζω την πλάτη. Σκληραίνω την καρδιά μου. Δεν τους ευλογώ πια. Δεν μου βγαίνει».

Αντώνη, χάσαμε

«Αντιλαμβάνεστε ότι έχουν δώσει έναν αγώνα όλο αυτό το διάστημα και κατά τη γνώμη μου θα έπρεπε η Πολιτεία να τις αποκαταστήσει από την πρωτοβάθμια κιόλας απόφαση, διότι και το δημοσιονομικό κόστος δεν είναι μεγάλο και ο συμβολισμός είναι τέτοιος για τους αδύναμους της κοινωνικής ιεραρχίας, και δείχνει ότι πήραμε το μή­νυμα των ευρωεκλογών, της στροφής σε μια στοχευμένη κοινωνική πολιτική» δήλωσε ο Ευρυπίδης Στυλιανίδης, μολονότι βουλευτής της ΝΔ, μετά τη δικαίωση του αγώνα των καθαριστριών από το Μο­νομελές Πρωτοδικείο. Μαζί του στοιχήθηκε σειρά πρωτοκλασάτων στελεχών του κυβερνητικού κόμματος.

Πριν από την απόφαση, πάντως, του Μονομελούς Πρωτο­δικείου, οι «μονταζιέρες» είχαν πάρει φωτιά: «Οι καθαρίστριες λαμβάνουν για 4ωρη και 5ωρη απασχόληση 3.000 έως 4.000 ευρώ. Καλά, 500 και πλέον καθαρίστριες καθαρίζουν το κτίριο της Καραγιώργη Σερβίας; Με τι μέσον προσελήφθησαν;»

Η αλήθεια είναι πως οι καθαρίστριες του Υπουργείου Οικονομικών, και συγκεκριμένα οι 531 εξ αυτών, δηλαδή η συντριπτική πλειοψηφία, εργαζόντουσαν με συμβάσεις 4ωρης απασχόλησης, και με προϋπη­ρεσία κατά μέσο όρο 15 ετών, με μισθό που ανερχόταν στα 650 ευρώ. Στις υπηρεσίες του Υπουργείου υπάρχουν, όπως μας διευκρινίζει ο Τρύφωνας Αλεξιάδης, αντιπρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εφοριακών, περίπου 20-30 καθαρίστριες με σύμβαση αορίστου χρόνου δημοσίου δικαίου, οι οποίες εξακολουθούν και εργάζονται στις υπη­ρεσίες του Υπουργείου καθώς δεν εθίγησαν από τη διαθεσιμότητα (η διαθεσιμότητα έπληξε τους εργαζόμενους Ιδιωτικού Δικαίου Αορίστου Χρόνου). Οι αγωνιζόμενες καθαρίστριες δεν καθάριζαν μόνο το κτίριο της Καραγιώργη Σερβίας, αλλά όλες τις εφορίες της χώρας και τις υπηρεσίες που υπάγονται στο υπουργείο Οικονομικών. Εν ολίγοις, μετά τις συγχωνεύσεις των 230-250 ΔΟΥ, περίπου 120 εφορίες, τα τελωνεία, το Γενικό Χημείο του Κράτους, τις υπηρεσίες του ΣΔΟΕ, ΓΓΠΠ κ.ά. Οι καθαρίστριες του υπουργείου εργαζόντουσαν έως το 2005 με συμβάσεις έργου. Εν ολίγοις, χωρίς επιδόματα, χωρίς δικαίωμα άδειας κτλ. Με το ΠΔ Παυλόπουλου (164/2004) οι συμβάσεις τους μετατράπηκαν, μέσω ΑΣΕΠ, σε αορίστου χρόνου.

Κατά την εκδίκαση της υπόθεσης στο Μονομελές Πρωτοδικείο, η νομική εκπροσώπηση του υπουργείου Οικονομικών δεν προσκόμισε στοιχεία που να αποδεικνύουν δημοσιονομικό όφελος από την από­λυση των καθαριστριών. Στην απόφαση γίνεται λόγος για «αμφίβολο ταμειακό όφελος», αφού το έργο της καθαριότητας έχει ανατεθεί σε ιδιωτικά συνεργεία, επισημαίνεται δε ότι δεν υπήρξε «εμπεριστατωμένη μελέτη» των αναγκών της διοίκησης. Υπογραμμίζονται επίσης οι εξαιρετικά χαμηλές απολαβές των καθαριστριών, που κυμαίνονται από «373-750 ευρώ», ενώ τονίζεται ότι ουδόλως εξυπηρετήθηκε το δημόσιο συμφέρον καθώς τα ιδιωτικά συνεργεία αποδεδειγμένα πα­ρέχουν κατώτερης ποιότητας υπηρεσίες καθαρισμού υποβαθμίζοντας τις συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας των υπηρεσιών. «Οι δε λόγοι υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να δικαιολογούν ριζοσπαστικές επεμβάσεις στη ζωή των πολιτών που οδηγούν στην εξαθλίωση πλήθος οικογενειών, με προφανή τον κίνδυνο αποδόμησης της κοινωνίας...».

Στην επιστολή που απέστειλε ο εκ των δικηγόρων των καθα­ριστριών Γιάννης Καρούζος προς τον πρωθυπουργό επισημαί­νονται τα εξής: «Οι 397 καθαρίστριες που εκπροσωπώ αντιμε­τωπίζουν σοβαρά βιοποριστικά προβλήματα... Πολλές από αυτές αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα υγείας, 25 από αυτές είναι μονογονεϊκές οικογένειες (και με παιδιά με ειδικές ανάγκες), 36 είναι πολύτεκνες, 14 έχουν υπερήλικες και εξαρτώμενους από αυτές γονείς, ενώ 66 ζουν τον μόνιμο εφιάλτη των ληξιπρόθεσμων οφειλών και των δανείων... Κύριε Πρωθυπουργέ, δώστε λύση σε ένα ανθρώπινο δράμα». Η απάντηση όμως είχε ήδη ληφθεί και μάλιστα συστημένη. Ο Άρειος Πάγος αποφάσισε την προσωρινή αναστολή εκτέλεσης της αποφάσεως επαναπρόσληψης βάσει της αντισυνταγματικής, όπως σημειώνει στο UNFOLLOW η έτερη δικηγόρος των καθαριστριών Ελ. Δεσποτόπουλου, διάταξης του ν. 1715/1951. Αποφάνθηκε επομένως ότι δεν μπορεί το ατομικό συμφέρον να λειτουργεί πάνω από την οικονομική πολιτική.

«Έχω πολλές φορές μιλήσει για τη διάθεση της κυβέρνησης να βρει στο χώρο της Δικαιοσύνης πρόθυμους επίστρατους, έτοιμους να παραβιάσουν τη νομιμότητα» σχολίασε στο UNFOLLOW η βου­λευτής του ΣΥΡΙΖΑ Ζωή Κωνσταντοπούλου. «Όμως σε ένα κράτος δικαίου δεν είναι ανεκτό να ποδηγετείται η δικαιοσύνη από την κυ­βέρνηση, ούτε είναι ανεκτό η δικαιοσύνη που αποστολή της είναι η αποκατάσταση του δικαίου να λειτουργεί προς εξυπηρέτηση άλλων συμφερόντων. Άπαντες κρίνονται».

Ω, τι ωραίο πλιάτσικο

Το UNFOLLOW ζήτησε και έλαβε στοιχεία από το υπ. Οικονομικών. Σύμφωνα με αυτά, ο μέσος όρος κόστους μικτά για κάθε καθαρίστρια είναι τα 1080 ευρώ. Στη συνέχεια, όμως, το υπουργείο αναιρεί τον εαυτό του, αφού αναγνωρίζει ότι ο μέσος όρος κόστους για τις 531 καθαρίστριες 4ωρης απασχόλησης με προϋπηρεσία δέκα ετών είναι μικτά 818 ευρώ και καθαρά 640. (12 καθαρίστριες εργαζόντουσαν σε 8ωρη βάρδια, 18 σε 3ωρη, ενώ 25 σε πεντάωρη.) Το τελικό κέρδος, βάσει των στοιχείων του υπουργείου, είναι μηνιαίως περίπου 209.000. Αυτό, όπως υποστηρίζεται, θα καλύψει εντός 16 μηνών το κόστος διαθεσιμότητας των καθαριστριών. Όμως η διαθεσιμότητα παρατά­θηκε από το 8μηνο στο 11μηνο και σε αυτό το χρονικό διάστημα τα ιδιωτικά συνεργεία αμείβονται κανονικά. Επίσης, στις συμβάσεις που παραθέτει το Υπουργείο, το κόστος είναι ενδεικτικό αφού οι πίνακες συντάχθηκαν προ της διενέργειας της ανάθεσης.

«Γνωρίζουμε όλοι ότι τα συνεργεία κάνουν χαμηλή προσφορά για να πάρουν τη δουλειά και μόλις την πάρουν κάνουν αναθεώρηση και υπερτιμολόγηση με αποτέλεσμα την αύξηση του κόστους» σημειώνει χαρακτηριστικά στο UNFOLLOW η Φρόσω Σκλαβάκη, μέλος του Δ.Σ του Συλλόγου Εφοριακών Αττικής-Κυκλάδων. «Όμως δεν είναι μόνο αυτό, δεν υπολογίζουν το κόστος που έχει το ελληνικό δημόσιο που μετακυλίεται στον έλληνα φορολογούμενο από τη φοροδιαφυγή και την εισφοροδιαφυγή των ιδιωτικών συνεργείων τα οποία είναι πρώτα στις λίστες της παραβατικότητας της εργατικής και φορολογικής νομοθεσίας;»

Στις απευθείας συμβάσεις των ιδιωτικών συνεργείων ως όρος τέθηκε οι εργαζόμενοι σε αυτά να μην έχουν συμπληρώσει τριετία ως εργαζόμενοι γενικά ή να είναι κάτω των 25 ετών. Αναφέρουμε δύο ενδεικτικές συμβάσεις, από τη σειρά συμβάσεων που έχουμε στη διάθεση μας: Για τον καθαρισμό της ΔΟΥ Α' Αθηνών: Κόστος: 5.609,76 συν ΦΠΑ, που βαρύνει το Δημόσιο. Αριθμός εργαζομένων: 3.Ώρες εργασίας: 3 ημερησίως. Τετραγωνικά μέτρα ανά άτομο: 900! Για τον καθαρισμό της ΔΟΥ Κορωπίου: Κόστος: 1.620 ευρώ συν ΦΠΑ. Εργαζόμενοι: 2. Τετραγωνικά μέτρα ανά άτομο: 1.015!

 
Επίσης, ένα άλλο κόστος, που δεν προσμετράται, αφορά, πέρα από την ποιότητα του καθαρισμού, την πρόσβαση των ιδιωτικών συνεργείων σε ευαίσθητα φορολογικά δεδομένα. Οι καθαρίστριες του υπ. Οικονομικών ήταν πειθαρχικά υπόλογες. Εν προκειμένω, το υπουργείο έβγαλε εγκύκλιο με την οποία απαγορεύει την πρόσβαση σε δωμάτια που φυλάσσονται αρχεία, δηλαδή δεν καθαρίζονται ποτέ, ενώ τα ιδιωτικά συνεργεία καθαρίζουν τις ώρες που μπαινοβγαίνουν υπάλληλοι και φορολογούμενοι.

Πηγές από το ΣΔΟΕ επισημαίνουν στο UNFOLLOW ότι τα ποσά που διακινούνται μέσω της εισφοροδιαφυγής και της φοροδιαφυγής των ιδιωτικών συνεργείων είναι τεράστια. «Κάπως έτσι δημιουργούν τα μαύρα ταμεία, καθώς εκδίδουν εικονικά ή πλαστά τιμολόγια» τονίζουν χαρακτηριστικά. Μαύρα ταμεία; Μα για τις μίζες.

«Τα ιδιωτικά συνεργεία καθαρισμού είναι ο πρώτος στόχος μας» τονίζει στο UNFOLLOW ο Κώστας Πανταζής, ειδικός γραμματέας του ΣΕΠΕ (Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας), «ή αν θέλετε είναι στην πρώτη πεντάδα της λίστας παραβατών της εργατικής νομοθεσίας, όπως μη καταβολή δεδουλευμένων, αδήλωτη εργασία, παραβίαση του ωραρίου». Το 2013 ελέγχθηκαν 400 συνεργεία, επιβλήθηκαν 109 πρόστιμα ύψους 507.000 ευρώ, ενώ υποβλήθηκαν 78 μηνυτήριες αναφορές. Έως τον Απρίλιο του 2014 διενεργήθηκαν 101 έλεγχοι, επιβλήθηκαν 27 πρόστιμα ύψους 280.351 ευρώ και υποβλήθηκαν 19 μηνυτήριες αναφορές. Και αυτή είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου.

Από την Κούνεβα στις καθαρίστριες του υπ. Οικονομικών

«Δεν έχεις ιδέα για ποιον εργασιακό μεσαίωνα μιλάμε στα ιδιωτικά συ­νεργεία» τονίζει η Βλασία Δημητρακοπούλου εκ μέρους της ΠΕΚΟΠ (Παναττικής Ένωσης Καθαριστριών). Η ίδια αγωνίζεται ακόμη για τη δικαίωση των συναδέλφων της στο Δρομοκαΐτειο κατά της εταιρείας καθαρισμού JCB, η οποία δεν κατέβαλλε τα δεδουλευμένα ή υποχρέ­ωνε τους εργαζόμενους να υπογράφουν για ποσά μεγαλύτερα από τα πραγματικά καταβληθέντα. Εδώ αξίζει να σημειωθεί πως παρότι η εταιρεία έχει κριθεί έκπτωτη, δεν είχε γίνει η σχετική ανάρτηση στη Διαύγεια προκειμένου να αποκλειστεί από νέες συμβάσεις. Η δε Facility Experts, που ανέλαβε το νοσοκομείο, φρόντισε να μην επαναπροσλάβει τους εργαζόμενους της JCB. Το ότι τόλμησαν να προβούν σε καταγγελία, μάλλον δεν εκτιμήθηκε ως προϋπηρεσία...

«Δεν είναι μόνο οι λευκές επιταγές που υπογράφουν οι εργαζό­μενοι, δηλαδή συμβάσεις στις οποίες δεν αναγράφεται κανένα ποσό, δεν είναι μόνο η τρομοκρατία και οι απειλές. Τα τελευταία τρία χρόνια έχουν βρει και το κόλπο των μετόχων» μας λέει η κα Δημητρακοπού­λου και εξηγεί ότι «καθιστούν δήθεν τους εργαζόμενους μετόχους, με κέρδη της τάξεως του 0,01% για να μην τους πληρώσουν ποτέ». «Υπάρχουν και περιπτώσεις που καταβάλλουν τις μισθοδοσίες στην τράπεζα και μετά ζητούν να τους τα επιστρέψεις» προσθέτει η Βού­λα, μέλος της ΠΕΚΟΠ, απολυμένη λόγω της συνδικαλιστικής της δράσης. «Αν αρνηθείς, απολύεσαι. Οι διασυνδέσεις με ημέτερους και γνωστά πολιτικά πρόσωπα είναι προφανείς. Οι μίζες, η συνήθης πρακτική» μας λένε και οι δύο.

Στην έκθεση του ΙΝΕ- ΓΣΕΕ που δημοσιεύτηκε το 2009 (Α. Σταμάτη, Α. Καψάλης, Σ. Λαμπουσάκη) διαβάζουμε: «Μόλις βγήκα από το νοσοκομείο. Ο εργολάβος, για να κάνει οικονομία, αραίωνε τα φάρμακα. Δεν μπορώ να ξαναδουλέψω. Απειλούμαι από τον εργολάβο να μην καταγγείλω γιατί θα μου κάνει κακό». «Έπαιρναν τις κοπέλες και τις έκαναν πάσα από εδώ και από εκεί. Έκαναν τη ζωή τους κόλαση. Τα έβλεπα αυτά και σπάραζαν τα μέσα μου. Οι περισσότερες φεύγαμε σακατεμένες σωματικά και ψυχολογικά».

Οι καταγγελίες αυτές δεν διατυπώνονται για πρώτη φορά. Μετά τη δολοφονική επίθεση που είχε δεχτεί η συνδικαλίστρια του κλάδου Κωνσταντίνο Κούνεβα, ουκ ολίγοι δημοσιογράφοι των κυρίαρχων ΜΜΕ ασχολήθηκαν με το καθεστώς που επικρατούσε -και εξακο­λουθεί- στις ιδιωτικές εταιρείες καθαρισμού. Τότε οι συνάδελφοι σοκάρονταν ακούγοντας τις αφηγήσεις τους. Σήμερα είναι πάνω-κάτω οι ίδιοι που στην καλύτερη περίπτωση σιωπούν, στη χειρότερη νομι­μοποιούν πλήρως και άκριτα τα ιδιωτικά συνεργεία καθαρισμού. Η δε ΟΙΚΟΜΕΤ, η εταιρεία του Νικήτα Οικονομάκη, τότε εργοδότη της Κ. Κούνεβα, έχει αναλάβει την ανακύκλωση του δήμου Θεσσαλονίκης.

Οι καθαρίστριες του υπ. Οικονομικών, από τις παραμονές του δεκαπενταύγουστου, λαμβάνουν τα χαρτιά των απολύσεων τους, τα οποία ωστόσο αρνούνται να παραλάβουν. Αναμένουν την απόφαση του Αρείου Πάγου στις 23 Σεπτεμβρίου.

http://unfollow.com.gr/print/from-issue/14196-katharistries3/